Yakın günlerde, Sovyetler Birliği döneminden kalma yarım tonluk bir uzay aracının kontrolsüz bir şekilde Dünya’ya düşmesi bekleniyor.
1972 yılında fırlatılan Kosmos 482 isimli uzay aracının iniş modülünün Venüs’e ulaşması planlanıyordu, ancak yaşanan teknik sorun nedeniyle Dünyanın yörüngesinde hapsoldu.
Uzmanlar, bu aracın ne zaman düşeceğine dair kesin bir zaman veremese de, Mayıs ayının ilk günlerinde iniş yapabileceği öngörülüyor.
BBC Rusça’ya açıklama yapan bir uzman, aracın yerleşim alanlarına düşme olasılığının bulunduğunu ifade etti.
Bilim insanları, Kosmos 482’nin düşme ihtimalinin yüksek olduğu bölgelere Orta Doğu, Orta Asya ve Türkiye dahil olmak üzere Güneydoğu Avrupa’yı gösteriyor.
Fırlatılış
Venüs uzay aracı 31 Mart 1972’de Baykonur Uzay Üssü’nden fırlatıldı.
Venera 8 uzay programının bir parçası olan iki araçtan biriydi ve her iki cihaz da ekipman ve özellikleri itibarıyla benzerlik gösteriyordu.
Gezegenler arası keşif görevlerinde başarı olasılığını artırmak adına benzer araçların fırlatılması genel bir uygulama halindeydi.
İnsanlı Soyuz görevlerinde kullanıldığı gibi, Molniya-M roketleri Kosmos 482’yi fırlatmak için tercih edildi. Aracın, daha ağır gemileri daha yüksek irtifalarda yörüngelere ulaştırmaya yönelik ek bir fırlatma aşaması mevcuttu.
Venera 8, fırlatıldıktan sadece dört gün sonra belirtilen konumuna ulaşarak gezegenler arası keşif programını başarıyla tamamlamıştı. Ancak yedek aracın roketi beklenildiği gibi başarılı sonuç veremedi ve Dünya’nın yörüngesinden çıkmada başarısız oldu.
Teknik hata
Fırlatmanın ilk üç aşaması başarıyla gerçekleştirildi ve araç, Dünya yörüngesinin eşiğine kadar ulaşmayı başardı. Ancak burada, uzay araştırma istasyonunun hedeflenen yörüngeye alınması gerekiyordu.
Fakat, roketin ek güç bloğu devreye girmeyince uzay istasyonu Dünya’nın yörüngesinden çıkamadı.
Sonrasında bu uzay istasyonuna “Kosmos 482” adı verildi. 1970’li yıllarda Sovyet yönetimi, başarısız fırlatmaları gizlemek için “Kosmos” kod adını kullanma yoluna gitmişti.
NASA’nın verilerine göre uzay aracı dört parçaya bölündü. İki parça Dünya’nın yörüngesinin alt katmanlarında kalırken, diğer ikisi atmosferde 48 saat içinde yanarak yok oldu.
Ancak yedek iniş modülü ve ana motor bloğu olduğu düşünülen iki parça, yüksek irtifada elips şeklindeki bir yörüngeye oturdu. Uzay konularında popüler olan bir Telegram kanalının yöneticisi Georgi Trişkin, “Titanyum yakıt tanklarının parçaları birkaç gün içinde yörüngeden çıkıp Yeni Zelanda’ya düştü,” ifadelerini kullandı.
Trişkin, “İstasyonun bir kısmı ve roketin Blok L adı verilen dördüncü aşaması elips bir yörüngede kaldı. Çıktığı en yüksek nokta Dünya’dan 9800 kilometre uzaklıktaydı; en düşük noktanın irtifası ise 2010 kilometreydi” dedi.
NASA’ya göre, düşmesi beklenen iniş modülünün ağırlığı 495 kilogramdır.
Süper güçlü modül
Bir uzay aracının düşmesi, eğer parçalanarak atmosferde yanarsa veya düşüş Dünya’dan kontrol altında gerçekleştiriliyorsa genellikle büyük bir sorun oluşturmaz.
Özellikle, büyük yörünge istasyonu Mir, kontrollü bir biçimde Dünya’ya yönlendirilip Büyük Oky
