Kadına Yönelik Şiddet ve Ayrımcılığın Önlenmesine İlişkin Meclis Araştırma Komisyonu, akademik bir oturumda uzmanları dinledi.
Toplantıya, AK Parti İstanbul Milletvekili Hulki Cevizoğlu başkanlık yaptı.
Komite, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Emine Özmete ve Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güneş Okuyucu Ergün’ün sundukları bilgilerle bilgilendirildi.
Kadına yönelik şiddetin çok boyutlu ve toplumsal bir sorun olduğunu vurgulayan Ergün, dünya genelinde her üç kadından birinin şiddete maruz kaldığını bildirdi.
Kadına karşı işlenen şiddet olaylarının çoğunda failin mağdurun yakını olduğuna işaret eden Ergün, partneri tarafından fiziksel saldırıya uğrayan veya öldürülen bir kadının, bu eylemlerin başka bir kişi tarafından gerçekleştirilme ihtimalinden çok daha fazla olduğunu savundu.
Kadına yönelik şiddet olaylarının faillerinin genellikle genç ve orta yaşlı erkekler olduğunu belirten Ergün, düşük eğitim seviyesinin de şiddet oranlarını artırdığını ifade etti.
Ergün, kadına yönelik şiddetin en önemli sebebinin, şiddeti uygulayan kişinin kadına bakış açısı olduğunu sözlerine ekledi. “Şiddet olaylarının arkasında, faillerin kadını bağımsız ve eşit bir birey olarak görmemesi, onu kontrol altında tutulması gereken bir varlık olarak algılaması yatıyor,” şeklinde konuştu.
Alkol ve uyuşturucunun kadına yönelik şiddet riskini artırdığına dair bazı çalışmaların bulunduğuna dikkat çeken Ergün, faillerin bazen haksız tahrik, kaza ve meşru müdafaa gibi savunma stratejileri kullandığını dile getirdi. Ayrıca, şiddete yönelik ceza uygulamalarına da eleştirilerde bulunarak, “Ceza hukuku, toplumda bir sihirli değnek gibi görülmemeli. Cezaların artırılması her zaman caydırıcılık sağlamaz,” dedi.
Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dekanı Özmete, son dönemde “tek taraflı ısrarlı takip” ve “dijital şiddet, siber zorbalık” gibi yeni tanımların kadına yönelik şiddet türleri arasına katıldığını duyurdu.
Kadına yönelik şiddetle ilgili güncel verilerin toplanması amacıyla Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’nın, TÜBİTAK ve TÜİK ile ortak bir çalışma yürüttüğünü ifade eden Özmete, 2008 ve 2014 yılları arasında gerçekleştirilmiş araştırmalardan elde edilen bilgileri paylaştı.
Özmete, Türk toplumunda yapılan Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet araştırmaları sonucunda, 2014 yılında duygusal ve fiziksel ile cinsel şiddete maruz kalan kadın oranlarında düşüş yaşandığını belirtti. Ayrıca, 2021 yılında gerçekleştirilen Aile Yapısı Araştırması’nın sonuçları arasında “sorumsuz ve ilgisiz davranma” ile “dayak” gibi nedenlerin boşanma sebepleri arasında yer aldığı vurgulandı.
2021 Türkiye Dijital Şiddet Araştırması’na göre, kadınların yüzde 51’inin dijital ortamda yazılı ve sesli olarak tacize uğradığını, yüzde 46’sının ise ısrarlı takibe maruz kaldığını belirtti.
Şiddet uygulayan kişilerin profilini inceleyen araştırmalarda, “ruhsal ya da fiziksel açıdan kötü hissetme” durumunun öne çıktığını söyleyen Özmete, şiddet ve medya arasındaki ilişkinin önemine değindi. “Medya, şiddeti normalleştiriyor mu, yoksa farkındalık mı yaratıyor? Bu sorular üzerinde durmalıyız,” ifadesini kullandı.
Özmete, aile destek programlarının ve Cumhurbaşkanı tarafından 2025’in “aile yılı” olarak ilan edilmesinin, kadına yönelik şiddeti önleme çabalarına önemli katkı sağlayacağını düşündüğünü de ekledi.
Sunum sırasında Özmete ve Erg
