Hemoroid, halk arasında bilinen adıyla basur, aslında pek fazla dile getirilmeyen ama birçok kişiyi etkileyen ve ciddi rahatsızlıklara neden olabilen bir hastalıktır.
Peki, hemoroid nedir, nasıl önlenir ve eğer başımıza gelirse ne yapılmalıdır?
Atılım Üniversitesi öğretim üyesi ve Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Muharrem Öztaş, hemoroidi şu şekilde tanımlıyor:
“Genel cerrahi pratiğinde en sık karşılaştığımız, önemli bir toplumsal kesimi etkileyen ve semptomatik hale geldiğinde ciddi iş gücü kaybına yol açan, hastaların yaşam konforunu olumsuz etkileyen bir hastalıktır.”
Aslında, bu rahatsızlığın sadece “hemoroid” olarak adlandırılması teknik açından eksik kalır.
BBC Türkçe‘ye açıklama yapan Türk Kolon ve Rektum Cerrahisi Derneği Başkanı ve Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Feza Yarbuğ Karakayalı, “Hemoroid aslında herkesin sahip olduğu bir organdır. Anal kanal içinde bulunan damarlar ve bağ dokusundan oluşur. ‘Hemoridim var’ demek yerine ‘hemoroidal hastalığım var’ demek daha doğrudur” şeklinde bilgi veriyor.
Doç. Dr. Öztaş, hemoroidin mekanizmasını açıklarken, “Hemoroidin zamanla sarkması ve genişlemesi sonucunda belirti vermesi, kaşıntı, ağrı ve kanama gibi şikayetlere yol açması durumunda biz buna hemoroidal hastalık diyoruz” ifadelerini kullanıyor.
Ne sıklıkla görülüyor?
Hemoroidin yaygın bir hastalık olduğu bilinse de bu durumu destekleyecek yeterli bilimsel veri mevcut değildir. İyi huylu bir hastalık olarak nitelendirildiği için istatistiklerin tutulmaması dikkat çekiyor.
Dr. Muharrem Öztaş, “Hemoroidi apandisit, safra kesesi, fıtık ameliyatları gibi düşünebiliriz. Bu hastalıklar, klinik pratiğimizin ve poliklinik çalışmalarının yüzde 70-80’ini kapsıyor. Bu nedenle sıklığını ve yaygınlığını tespit etmek oldukça zor” diyor.
Başkent İstanbul Hastanesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Karakayalı, hemoroidal hastalık şikayetiyle başvuran genç hastalarda bir artış gözlemlediğini belirtiyor.
“Bu artış, hem bir farkındalığın sonucu olabilir hem de gençlerdeki hareketsiz yaşam tarzı ve yanlış beslenme alışkanlıklarıyla ilişkilidir. Bu nedenle daha fazla gençte hemoroidal hastalığın görülmesi söz konusudur” diye ekliyor.
Doç. Dr. Öztaş, “Kişisel gözlemlerime dayanarak, genç hastalarla daha sık karşılaştığımızı söyleyebilirim. Aşama olarak yaş aralığı biraz daha geriye çekilmiş durumda” ifadesini kullanıyor.
Nasıl önlenebilir?
Uzmanların görüşüne göre, hemoroidal hastalıktan korunmanın en etkili yolu kabızlığı önlemektir.
Doç. Dr. Özcan “Arzumuz, insanların tuvalete gitmesidir. Tuvaletlerini yumuşak bir şekilde, zorlanmadan, ıkınmadan yapmaları önemlidir. Bunu sağlamak için kabızlıktan kaçınmak gerekir” şeklinde açıklama getiriyor.
“Kabızlığın önlenmesi için bol lifli gıdalarla beslenmek şart. Tahıl, meyve ağırlıklı ve bol posalı gıdalarla beslenmek; bunun yanı sıra yeterli sıvı almak ve fiziksel aktivite yapmak da önemlidir” diye belirtiyor.
Prof. Dr. Karakayalı, tuvalet alışkanlıklarına dair şu noktalara dikkat çekiyor; “Uzun süre tuvalette ot
