Gazze’deki ateşkesin ikinci aşamasının yürürlüğe girmesi konusunda her zaman bir belirsizlik hakimdi; şu anda ise bu sürecin başlaması tehlikeye girmiş durumda.
Filistinlilerin yaşadığı zorlukların derinleşeceği ve Hamas’ın elinde kalan rehinelerin hayatlarının tehlikeye gireceği endişesi giderek artmakta.
ABD’nin desteğiyle İsrail, ateşkesin ilk aşamasının 1 Mart Cumartesi günü sona ermesi sonrası yeni bir anlaşmanın müzakerelere alınması gerektiğini ifade ediyor. Hamas bu yeni anlaşmayı kabul edene dek Gazze’ye gelen tüm insani yardımların durdurulacağını belirtiyor.
Kahire ise bu durumu “açık bir ihlal” olarak nitelendirdi ve sürece arabuluculuk yapan Mısır ve Katar, İsrail‘i “gıdayı bir silah olarak kullanmakla” uluslararası insani hukuku ihlal etmekle suçladı.
Anlaşma çerçevesinde, hayati önem taşıyan insani yardım malzemelerini taşıyan 600 kamyonun her gün Gazze’ye girmesi gerekiyordu ve ilk altı hafta içinde birçok kamyon Gazze’ye giriş yaptı.
Buna ek olarak, çeşitli Arap ülkelerinden de sert eleştiriler yükseldi.
Gazze’nin yeniden inşası için acil bir toplantı düzenlemek üzere Kahire’ye giden BM Genel Sekreteri António Guterres, yardımların “hemen” yeniden başlatılması çağrısında bulundu. Guterres, tüm taraflara düşmanlıkların yeniden başlamasını önlemek için her türlü çabayı göstermeleri yönünde uyarıda bulundu.
19 Ocak’ta yürürlüğe giren Gazze ateşkes anlaşmasına göre, İsrail‘in Mısır-Gazze sınırındaki Philadelphi koridorundan askerlerini çekmesi, savaşı durdurması ve kalan rehinelerin geri verilmesi karşılığında daha fazla Filistinli mahkumun serbest bırakılması için müzakereleri hızlandırması gerekiyordu.
Fakat İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, ABD Elçisi Steve Witkoff’un farklı bir plan sunduğunu dile getirdi.
Witkoff’un teklifi henüz açıklanmamış olsa da Netanyahu, ateşkesin ilk aşamasının Ramazan ayını ve Yahudi Hamursuz Bayramı’nı kapsayacak şekilde 50 gün daha uzatılacağını ve müzakerelere devam edileceğini belirtti.
Netanyahu, Hamas’ın bu durumda kalan rehinelerin yarısını hemen serbest bırakmayı kabul edeceğini ifade etti. İsrail ise hala 59 kişinin esir tutulduğunu ve “24 kadarının” hayatta olduğuna inandığını aktardı.
Pazartesi günü Hamas, bu ani değişimi “[İsrail’in] anlaşmadan kaçma ve ikinci aşama için müzakere yapmaktan kaçınma girişimi” olarak kınadı.
Hamas, rehineleri en önemli kozları olarak görmekte ve çatışma kendi belirleyeceği şartlarda sona erene kadar elinde tutma çabasını sürdürecektir.
Bir gün önce Mısır Dışişleri Bakanı Bedir Abdulati, “Geçen Ocak ayında imzalanan anlaşmanın tüm taraflarca sadık bir şekilde ve eksiksiz uygulanması şarttır” ifadesini kullandı.
İsrail medyası, Mısır’ın ateşkesin iki hafta uzatılması ve İsrail’in Philadelphi koridoru ile kuzey-güney ana Salahaddin yolundan çekilmesi karşılığında Hamas’ın yaşayan üç rehineyi ve diğer üç rehinenin kalıntılarını serbest bırakmasını önerdiğine dair bilgiler paylaştı.
Ancak konu hakkında bilgisi olan bir Arap diplomat, Kahire’deki görüşmelerin henüz yeniden başlamadığını, yalnızca “teknik ekiplerin sürekli temas halinde olduğunu” belirtti.
Bu aşamada durum son derece karmaşık bir hal almış durumda.
Başbakan Netanyahu’nun odaklandığı temel hedef, Hamas’ın askeri gücünü ve siyasi etkinliğini “ortadan kaldır
