İstanbul — Moldova, uluslararası platformda dikkat çeken bir olaya ev sahipliği yaptı. 1994 yılında Türkiye‘nin destekleriyle kurulan Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Vali’si Evghenia Gutul, 25 Mart’ta yapmayı planladığı ziyaret öncesinde Kişinev Uluslararası Havalimanı’nda gözaltına alındı. Gutul’un, Gagavuzya ile Küresel Gazetecilik Konseyi arasında işbirliğini güçlendirmeyi ve Türkiye‘deki taraflarla ortak projeleri geliştirmeyi amaçladığı belirtildi. Ancak 72 saat süren gözaltı süreci, Moldova‘daki demokratik yönetim anlayışı ve bölgesel özerklik konusundaki endişeleri artırdı.
“Haksız gözaltı süreci ve uzatma çabası zulme dönüşüyor”
Evghenia Gutul’un avukatı Serghei Moraru, durum hakkında önemli açıklamalarda bulundu. Moraru, “Siyasi zulmün açıkça artmasıyla, Moldova yetkilileri başlangıçta Gutul’u 2023 seçimleriyle ilgili şüpheli suçlamalarla gözaltına aldı. Şimdi ise yeni iddialar uydurarak devam eden bu yasadışı gözaltını meşrulaştırmaya çalışıyorlar. Bu açıkça bir kafa karışıklığı yaratma girişimidir. İddialar tamamen asılsız ve gerçeklikle ilgisi yoktur. Bu haksız gözaltının bir an önce sona ermesini bekliyoruz” dedi.
Türkiye ile derin tarihsel, kültürel ve ekonomik bağlara sahip olan Gagavuzya, Türkiye’nin eğitim, altyapı geliştirme ve ekonomik kalkınma alanlarındaki desteklerinden yararlanmaktadır. Türkiye, Gagavuzya’nın Moldova içindeki özerkliğini her zaman güçlü bir şekilde savunmuş, bölgenin kendi kendini yönetme haklarını uluslararası platformlarda dillendirmeye devam etmiştir. Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Valisi Evghenia Gutul, iki ülke arasındaki bağların güçlendirilmesi için önemli katkılarda bulunmayı hedefliyor. Ancak Gutul’un gözaltına alınması, Moldova’nın merkezi yönetiminin Gagavuzya liderliğine yönelik baskılarının çarpıcı bir örneği olarak öne çıkıyor.
Yerel halk çağrı yaptı: “Derhal serbest bırakılmalı”
2023 seçimlerinden bu yana, özerkliğini kısıtlamayı amaçlayan siyasi ve yasal zorluklarla karşılaşan Gagavuzya Özerk Bölgesi’nin Vali’si Evghenia Gutul, yönetimini zayıflatmaya yönelik baskılarla da mücadele ediyor. Moldova yetkilileri, bütçe kaynaklarını bloke ederek ve uluslararası ortaklıkların önünü keserek bölgenin bağımsız karar alma yetkisini kısıtlamayı sürdürüyor. Belirsiz koşullar altında gerçekleştirilen ve siyasi motifler taşıyan gözaltı, gerginliği artırmış durumda. Ayrıca, sürecin temelinde geçmişte yaşanan uluslararası anlaşmazlıkların da etkili olduğu düşünülüyor.
Gagavuzya Meclisi destek için ayakta
Gagavuzya Halk Meclisi (NSC) temsilcileri, Moldova yetkililerinden “Başkan Evghenia Gutul’un derhal serbest bırakılmasını” talep etti ve Kişinev’de akredite olan yabancı diplomatların duruma müdahale etmesini istediler.