Ethan Kross, çocukluğundan bu yana “duygu gözlemcisi” olarak tanınmakta ve zor duygularla başa çıkmak için sıkça kullandığımız zararlı yöntemleri dikkatle incelemektedir.
Kross, “Hepimiz bir şekilde hayatı idame ettiriyormuşuz gibi hissediyorduk; zaman zaman duygusal yaşantılarımızı yönetmek için geçici çözümler buluyorduk.” diyor.
Açıklamalarına göre, doğaçlama geliştirilmiş araçlar bazen yardımcı olurken, bazı durumlarda durumu daha da zorlaştırmakta. “Her şey çok düzensiz, yalnızlaştırıcı ve verimsiz görünüyordu.” diye ekliyor.
Michigan Üniversitesi’nde Duygu ve Öz Kontrol Laboratuvarı’nın yöneticisi olan Kross, bu olumsuz durumu değiştirmek için çaba harcıyor.
Yeni kitabı “Değişim: Duygularınızın Sizi Kontrol Etmemesi İçin Siz Onları Nasıl Kontrol Edebilirsiniz?” başlığıyla Türkçeye çevrildi. Bu eserinde okuyucularının duygusal dalgalanmalarını daha yapıcı ve etkili bir şekilde yönetmelerine yardımcı olmayı amaçlıyor.
Bilim yazarı David Robson’la gerçekleştirdiği bir görüşmede, “negatif” duyguların önemini vurgulayan Kross, güvenli alanlar ile duygusal destek mekanlarının yaratılmasının avantajlarına ve dikkat dağınıklığının beklenmedik olumlu yönlerine değindi.
İyi ve kötü duygular olduğu, hayatımızı negatif duygulardan tamamen arındırarak yaşamak gerektiği anlayışı yaygın bir yanılgıdır.
Kross, “Bütün duyguları duyma yetisinin evrimsel bir gerekçesi var.” şeklinde yorumluyor. Öfkenin, haksızlıkları düzeltme isteğini harekete geçirebileceğini belirtirken, üzüntünün içe dönerek durumu anlamlandırma fırsatı sunduğunu savunuyor.
Aynı zamanda imrenmenin, bireyleri istedikleri hedeflere ulaşmaları için motive edebileceğini ifade ediyor. Kross, tüm bu duyguların sağlıklı olabilmesi için doğru oranlarda ve bağlamlarda yaşanması gerektiğini belirtiyor.
Bu ifadeyi daha iyi kavrayabilmek için fiziksel acının örneğine başvuruyor. Çoğu insan yaşamlarını herhangi bir fiziksel acı çekmeden geçirmeyi hedeflese de, bazı bireyler genetik bir anomali sebebiyle acı hissedemezken, bu durumun onların yaşam sürelerini kısaltabileceğini anlatıyor.
Kross, insanların olumsuzluklardan kaçma arzusunun genelde özgürleştirici bir his verdiğini ancak duygusal deneyimlerin kontrol altında tutulmasını hedeflemenin daha ulaşılabilir bir hedef olduğunu düşündüğünü ifade ediyor.
Duygusal deneyimlerimizin hangi yönüne yoğunlaştığımızın bu sorunun cevabını etkilediğini belirten Kross, otomatik olarak tetiklenen düşünceler üzerinde genellikle kontrolümüzün olmadığını, ancak aktif hale gelirlerse bunlarla başa çıkma yöntemlerimiz üzerinde kontrol sahibi olabileceğimizi vurguluyor.
Pratiği yapma düşüncesi üzerinde de durarak, bir şey üzerinde iyi olamayacağınıza inanıyorsanız onun üzerine çaba harcamayacağınızı vurguluyor. Örneğin, spor yapmanın faydasını göremeyeceğinizi düşünüyorsanız spor yapmaya neden heves edersiniz ki? Duygularınızı yönetmek için stratejiler geliştirebileceğinize dair inanışınız olmadıkça bunları uygulamak da zorlaşır.
Müzik dinlemenin, sık kullanılan yöntemlerden biri olduğuna işaret eden Kross, insanların müzik dinlemeyi sevdiklerini belirtmelerine karşın, duygusal zorluk yaşadıklarında bu aracı kullanma oranlarının düşük olduğunu vurguluyor.
Kross, “değiştiriciler” olarak adlandırdığı bu araçların etkili bir şekilde kullanıldığında duygular üzerinde değişim yaratabileceğini belirtiyor.
Bazı kişilerin iş dışındaki ortamlara girdiklerinde dinlenmiş hisset
