Ege Üniversitesi’nden akademisyenler, Santorini Yanardağı’ndaki potansiyel bir patlamanın olası etkilerini değerlendirdi.
Üniversitenin açıklamasında yer alan görüşlere göre, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Mehmet Nezih Aytaçlar, Santorini’de tarih boyunca yaşanan büyük patlamaların bölge üzerindeki etkilerine vurgu yaptı.
Aytaçlar, Santorini Yanardağı’nın 3650 yıl önceki patlamasına dikkat çekerek, “Ada başlangıçta yuvarlak bir şekle sahipken, bu patlama sonucunda büyük bir bölüm yok olmuş ve günümüzdeki C şekli oluşmuştur. Bu patlamanın ardından bir dizi tsunami gerçekleşmiştir. Tespit edebildiğimiz tsunami kalıntılarından biri, Çeşme’deki Bağlararası Höyüğü’nde bulunmuştur. Urla Sahili’nin güney kısmındaki kıyılarda da bu tsunaminin etkilerini görüyoruz.” şeklinde ifade etti.
Aytaçlar, Santorini’deki olası büyük bir patlamanın sadece Türkiye‘yi değil, dünya genelini de etkileyeceğini vurgulayarak, şunları ekledi:
“M.Ö. 1600’lerde meydana gelen eski bir patlama sürecinde, kutuplardaki buzullarda bir artış gözlemlenmişti. Örneğin, Kanada’daki sekoya ağaçlarının halkalarında daralma görülüyordu; bu da o ağaçların uzun süre güneş ışığı almadığı anlamına geliyor. Patlama sürecinde açığa çıkan sülfürler, yağmurla birleşerek sülfürik asit şeklinde yeryüzüne iniyor ve tarım alanlarına zarar veriyor. M.Ö. 1600’lerdeki patlamaya benzer bir olay gerçekleşirse, diğer önemli tehlike iklimsel krizin baş göstermesi olur. Böyle bir patlama, ciddi iklim değişikliklerine yol açar ve bu durum yalnızca Türkiye için değil, dünya için de önemli bir tehdit oluşturur.”
Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Fiziki Coğrafya Anabilim Dalı Doktor Öğretim Üyesi Aylin Karadaş, büyük volkanik patlamaların uzun süreli atmosferik etkilerine de değindi.
Karadaş, şiddetli bir patlamada atmosfere yayılan küllerin havada uzun yıllar asılı kalabileceğini belirterek, “Bu durum, güneş ışınlarının yeryüzüne ulaşmasını engelleyerek sıcaklıkların düşmesine yol açar. Santorini’nin geçmişinde benzer patlamalar yaşandığını biliyoruz. Ege kıyılarındaki sondaj çalışmalarımızda, alüvyal sedimanlar arasında Santorini’nin eski patlamalarına ait küllere rastladık.” açıklamasını yaptı.
Karadaş, Santorini’de bazı volkanik hareketlerin sürdüğünü, ancak henüz yüzeye yakın bir magma hareketliliğinin gözlemlenmediğini de belirtti. “Magma, yaklaşık 5 kilometre derinde etkinlik gösteriyor. Şiddetli bir volkanik patlama için magmanın yüzeye yükselmesi gerekmektedir.” diyerek sözlerini tamamladı.
